Het is misschien niet het einde van de wereld, maar het lijkt er wel op. Die woorden sprak een inwoner van het stadje Dubbo in New South Wales, Australië. Dit keer ging het niet over vuur maar over de muur van zand die het stadje naderde. Een half uur later leek de wereld uit stof te bestaan en was de zon verdwenen. Een enorme zandstorm had Dubbo opgeslokt. In Australië lijkt momenteel alles mis te lopen wat maar mogelijk is.
Hoe ontstaat een zandstorm?
Om een zandstorm te laten ontstaan zijn er bijzondere omstandigheden nodig in een warme en droge omgeving, zoals een woestijn. Het is niet zomaar een briesje die zorgt voor dit verschijnsel. Als er boven de woestijn een zeer heftige bui aanwezig is, gebeurt het regelmatig dat de regendruppels al verdampen voordat ze de grond bereiken. Voor verdamping is warmte nodig en die wordt onttrokken aan de omringende luchtlagen. Zo ontstaat er ineens een grote hoeveelheid koude lucht die richting de grond valt. Men noemt dit verschijnsel ‘downdraft’. Is de koude lucht op de grond aangeland dan kan die niet de grond in verdwijnen. De lucht gaat dus zijwaarts en dat gaat zo heftig dat stof en zand van de droge bodem worden meegezogen. Dergelijke zandstormen kunnen windvlagen ontwikkelen die 100 kilometer per uur gaan. Ook de breedte van zo’n storm kan wel 100 kilometer zijn.
De situatie in New South Wales was na een lange periode van droogte ideaal om zandstormen te laten ontstaan toen regenwolken zich kwamen melden. Behalve de overlast kan een dergelijke storm ook ziekteverwekkers zoals bacteriën en virussen vervoeren die in de bodem rusten totdat ze in een omgeving terechtkomen waar ze actief kunnen worden.
Ook Canberra krijgt er van langs
Niet door ‘downdraft’ maar door ‘updraft’ kreeg de Australische hoofdstad ook een pak slaag van de natuur. Boven dit deel van Australië ontstond een supercel met extreem lage luchtdruk. Dat zorgt ervoor dat de warme lucht van de grond met enorme kracht naar boven wordt gezogen. In een supercel kunnen zich hagelstenen ontwikkelen van sneeuwvlokken en onderkoelde regendruppels. Maar waar normaal gesproken deze hagelkorrels naar beneden komen in relatief klein formaat, worden ze in een supercel op en neer geslingerd waarbij ze steeds groter worden. Uiteindelijk wint de zwaartekracht het altijd en dan kunnen hagelstenen ter grootte van golfballen naar de aarde worden geslingerd. Ook in Nederland is dit verschijnsel mogelijk.
Het gebeurde op 20 januari 2020 in Canberra. Voetgangers vluchtten zo snel mogelijk naar binnen, soms letterlijk rennend voor hun leven. Automobilisten probeerden ook wanhopig ergens een plaats te vinden om verdere schade aan hun auto te voorkomen. Vaak vergeefs omdat de meeste auto’s die in een dergelijke hagelstorm terecht komen als een total loss kunnen worden beschouwd. Ook het dierenleven had het weer zwaar. Nadat de bui was afgelopen werden honderden vogels en andere dieren gewond naar opvangcentra gebracht. Een nog groter aantal had de bui niet overleefd.
Voor de Australiërs lijkt het nu wachten op de volgende natuurramp.
Plaats een reactie