Op het meest westelijk gelegen deel van Europa zijn ze wel wat gewend wat aardbevingen betreft. Dat is ook logisch, want IJsland ligt nu eenmaal precies boven het punt waar de aardplaten van Europa en Noord-Amerika elkaar raken. Nog steeds drijven beide werelddelen verder uit elkaar. Het ruige IJsland heeft het bestaan te danken aan deze ontwikkeling, omdat het is ontstaan door vulkanisme. Komt er nu weer een nieuwe vulkaanuitbarsting op IJsland aan?
Door de enorme krachten die ver onder het eiland door de aardplaten worden ontwikkeld, komt er soms weer een nieuwe bron voor gloeiendheet lava. Op IJsland zelf zijn er ook diverse vulkanen die met enige regelmaat actief worden. Maar wat is er nu aan de hand?
Experts maken zich grote zorgen over een vulkaanuitbarsting
IJslanders weten dat ze op een eiland wonen waar natuurkrachten iedere dag duidelijk tot uiting komen. De geisers slingeren constant heet water de lucht in om ze daar aan te herinneren. De aarde rommelt ook bijna constant. Vrijwel overal bestaat het eiland uit keiharde rots en de huizen zijn gebouwd om een stootje te kunnen verdragen. Maar zolang de mens de gebeurtenissen onder de grond in de gaten houdt, is er nog nooit iets gebeurt, zoals de afgelopen week.
In totaal zijn er 17.000 aardbevingen op IJsland gesignaleerd en dat is extreem veel meer dan ooit te voren. De zwaarste aardbeving haalde een score van 5,6 op de schaal van Richter. Een aardbeving dicht in de buurt van de hoofdstad Reykjavik kwam tot 5,2. Dankzij de rotsachtige bodem is de schade tot op heden beperkt gebleven tot wat scheuren in de weg. De wetenschappers vermoeden echter dat de vele bevingen een aankondiging zijn van een heftige gebeurtenis, maar durven deze niet te voorspellen.
Een herhaling van de uitbarsting in 2010?
In 2010 waren er ook duizenden kleine aardbevingen op het eiland. Destijds was de kracht echter beduidend minder, maximaal 1,2 op de schaal van Richter. Kort daarna barste de Eyjafjallajökull uit. Deze relatief kleine vulkaan lag onder een gletsjer waardoor er behalve lava en rook ook nog een probleem ontstond met smeltwater. Sommige meren in de omgeving lieten een stijging van de waterspiegel zien van 3 meter in een periode van enkele uren. Het gebied rond de vulkaan was zeer dunbevolkt, zoals bijna het gehele eiland op een paar steden na.
Niet alleen IJsland ondervond de gevolgen van de uitbarsting. Omdat de wind de week na de uitbarsting vrijwel constant richting Europa stond, was het vliegverkeer in Noordwest-Europa gedurende deze periode onmogelijk. Gedurende 7 dagen moesten 40 landen het zonder luchtverbindingen doen. Daarna veranderde de windrichting en kwam de as op IJsland zelf terecht. Vijftien dagen na de eruptie nam de kracht van de uitbarsting af, de vulkaan bleef nog maanden onrustig.
Is de vulkaan op IJsland aan het ontwaken?
De gevaarlijkste vulkaan op IJsland is de Laki. Deze barste in 1783 uit en leverde in grote delen van Europa giftige materialen af. Ongeveer 300.000 Europeanen stierven direct en nog 1 miljoen mensen kwamen later om als gevolg van het gif. Op IJsland liggen de meeste vulkanen onder een gletsjer zoals de grootste vulkaan op het eiland: de Katla. Deze vulkaan is in de 20e eeuw al twee keer uitgebarsten. Beide keren hield de ijskorst boven de vulkaan stand. Experts verwachten echter al sinds 1960 een echte uitbarsting. Dat is voor het laatst in 1918 gebeurd en zorgde toen voor enorme overstromingen op het eiland. Ook braakte de vulkaan destijds 5 weken lang as uit. Er was in die tijd nog geen vliegverkeer dat er hinder van ondervond. Dat zou vandaag de dag wel anders zijn. De experts kunnen alleen maar afwachten, en dat geldt ook voor de rest van Europa.
Bekijk ook:
Plaats een reactie