De zelfscankassa is tegenwoordig in vrijwel elke supermarkt te vinden, en dat is goed, want dan is de doorstroom beter, en hoef je geen half uur in de rij van de kassa te staan. Het is echter ook een magneet voor winkeldieven, en dat weten ze in de supermarkt ook, dus worden er regelmatig controles uitgevoerd. Toeval of niet; je zal altijd zien dat jij eruit wordt gepikt. Dat is niet zonder reden, we zetten wat feitjes op een rij.
Tientallen miljoenen euro's schade
Retaildeskundige Eelco Hos schat dat het jaarlijkse verlies door diefstal bij zelfscankassa's in de tientallen miljoenen euro's loopt. Of het nu een vergissing is of opzettelijke diefstal, de zelfscan maakt het gemakkelijker om producten zonder betaling mee te nemen. Het aantal winkeldiefstallen is met maar liefst 30% toegenomen, zo blijkt uit recente politiecijfers. Retaildeskundigen geloven dat dit stijgende cijfer nauw verband houdt met de toename van het gebruik van zelfscankassa's. Ook Albert Heijn erkent een stijging in diefstallen.
Beveiliging in de kinderschoenen
Hoewel er verschillende slimme beveiligingstechnologieën in ontwikkeling zijn, is de implementatie ervan nog traag. “Supermarkten zijn nog aan het experimenteren”, aldus Hos. De nieuwste technologieën op het gebied van beveiliging, zoals beeldherkenning, data-analyse en artificial intelligence, worden nog maar beperkt toegepast.
Innovatieve oplossingen
Een van deze oplossingen komt van het bedrijf Nedap, dat momenteel een pilot uitvoert met RFID-chips. Deze technologie, die al wijdverspreid is in de kledingbranche, zou het gemakkelijker maken om diefstallen te detecteren. Een chip op elk product communiceert met de zelfscankassa, waardoor onbetaalde items sneller opgespoord kunnen worden.
Willekeurige steekproeven
Om discriminatie op etnische achtergrond of uiterlijk te voorkomen zijn steekproeven volgens winkelketen Jumbo en IKEA volledig willekeurig. De zelfscankassa is zo geprogrammeerd dat er op volledige willekeur van het apparaat iemand uit wordt gepikt. Daar zit geen structuur achter, dus er wordt niet om de X aantal personen iemand geselecteerd. Dat kunnen er twee achter elkaar zijn, maar er kunnen ook meerdere mensen doorlopen voordat er een melding naar het personeel gaat.
Elke winkel of winkelketen kan echter wel regels in het systeem zetten om de pakkans van winkeldieven te vergroten. Dat zegt Hanno Kallmeyer, een consultant van een Amerikaanse fabrikant van kassasystemen. Er bestaat een top 10 van producten die het meeste worden gestolen, dat zijn uiteraard de duurdere producten uit de supermarkt. Scan je één van die producten? Dan wordt je zeker gecontroleerd.
Één pistoletje afrekenen bij de #zelfscankassa van de #supermarkt, om vervolgens met je #winkelwagen vol onbetaalde boodschappen de winkel verlaten. Verdachte aangehouden; #boodschappen retour. En ja…, dat was voor ruim duizend euro! ^SKl#rotterdam #opzuid #politie #recherche pic.twitter.com/JjvzpL68Wv
— Recherche Zuid (@RechercheZuid) April 26, 2020
Potentiële dieven bij de zelfscankassa
Gecombineerde producten worden ook vaak gestolen, zoals gewilde scheermesjes en scheerschuim. Als je scheerschuim scant, maar geen scheermesjes hebt gekocht, dan kan het systeem ‘denken’ dat je deze in je tas hebt zitten, dus gaat er een melding uit. Winkeldieven besteden tevens veel tijd in een winkel om de producten te kiezen die ze willen stelen. De tijd die zit tussen het pakken van de scanner en het afrekenen wordt ook door het systeem bijgehouden, en daar wordt op gereageerd als er teveel tijd tussen deze twee momenten zit.
De bovenstaande factoren kunnen ervoor zorgen dat jij er bij de zelfscankassa’s uit wordt gepikt. Het is overigens ook zo dat de hoogte van het af te rekenen bedrag ook een trigger voor het apparaat is. Dat kunnen de supermarkten zelf instellen. Dus als jij met een volle boodschappenkar bij de zelfscankassa af gaat rekenen dan is de kans erg groot dat jij eruit wordt gepikt.
CONTROLEREN. Niet assisteren. #zelfScanKassa #steekProef pic.twitter.com/G1yHOyEwV7
— VanFooBar (@VanFooBar) May 16, 2022