Geen producten in de winkelwagen.
In 2020 zijn in de VS weer enkele doodvonnissen voltrokken op aandrang van President Trump en andere conservatieve krachten in het land. In Nederland is maar een zeer klein percentage van de bevolking voor herinvoering van de doodstraf. Dat neemt meestal tijdelijk licht toe als er een gruwelijke misdaad is gepleegd. Maar wist jij dat de doodstraf pas in 1983 uit ons strafrecht is verdwenen? Lees en huiver wat vroeger ook bij ons gewoon was.
De Franse tijd
Tot de bezetting van ons land door de Fransen in de 19e eeuw was het strafrecht in ons land verre van gecentraliseerd. Vooral in de middeleeuwen werd de doodstraf uitgesproken voor verschillende misdrijven. Met moderne ogen kunnen we niet meer begrijpen dat voor het stropen van een enkel konijn soms een verschrikkelijke wrede straf volgde.
De doodstraf werd uitgevoerd op een wijze die de plaatselijke rechter (vaak ook de adellijke machthebber) goed dunkte. De voltrekking van de straf vond in het openbaar plaats als afschrikwekkend voorbeeld maar werd ook al gauw tot volksvermaak en vaak gecombineerd met bijvoorbeeld een kermis. De Fransen maakten een einde aan die praktijken en besloten dat de doodstraf alleen nog kon worden uitgevoerd met de guillotine en als straf voor bepaalde misdaden. Later werd dat voor ons land vervangen door het zwaard of ophanging.
Afschaffing van de doodstraf voor burgers: 1870
De afkeer van de doodstraf nam in ons land steeds meer toe en na een sessie die 9 dagen duurde besloten de Staten-Generaal dat de doodstraf uit het burgerlijk strafrecht zou moeten verdwijnen. De hoogste straf die daarvoor in de plaats kwam was levenslange opsluiting in het tuchthuis.
Op dat moment was er in Nederland ook al 10 jaar lang niemand meer geëxecuteerd. Als de doodstraf werd uitgesproken werd deze door de koning omgezet in een levenslange gevangenisstraf. Na 1870 waren er nog een aantal incidenten. Sommige misdaden waren zo extreem dat de bevolking de doodstraf alsnog eiste. Ook in politieke kringen ontstond hierover onenigheid. Confessionele politici betoogden dat in de bijbel de doodstraf werd genoemd en ook andere conservatieve krachten vroegen om een herinvoering. Dat gebeurde echter niet.
De doodstraf als oorlogsrecht
In het militaire strafrecht bestond de doodstraf nog steeds al kon deze alleen in oorlogstijd worden opgelegd. In 1940 werden twee militairen in ons leger veroordeeld wegens desertie en door een vuurpeloton geëxecuteerd. Tijdens de bezetting werden door de Duitsers vele doodvonnissen uitgesproken en voltrokken zonder een geldige juridische achtergrond.
De Nederlandse regering in ballingschap besloot dat na de bevrijding het militaire oorlogsrecht zou worden gebruikt om de doodstraf te eisen voor landverraders. Dit gebeurde uit angst dat anders de bevolking het recht in eigen hand zou nemen en uit wraak zou gaan doden. In het jaar 1945 werden er meer dan 150 landgenoten ter dood veroordeeld voor landverraad. In 39 gevallen werd de straf ook daadwerkelijk uitgevoerd. Tot 1983 bleef de doodstraf in oorlogstijd gehandhaafd in het militaire strafrecht, al werd deze na 1945 nooit meer uitgesproken. In 1983 verdween de doodstraf uit het Nederlandse recht.
Bekijk ook:
Plaats een reactie