Hoe meer de wetenschap ontdekt van de wereld om ons heen, hoe ingewikkelder deze in elkaar lijkt te zitten. Behalve een enorm aantal bacteriën zijn er een vergelijkbaar aantal bacteriofagen oftewel fagen. Dit zijn virussen die een bepaalde bacterie kunnen binnendringen en vernietigen.
Dat is vergelijkbaar met wat het coronavirus doet met menselijke cellen. De faag dringt een bacterie binnen en brengt daar ander erfelijk materiaal aan. De bacterie maakt daarna fagen aan totdat deze barst. De nieuwe fagen vallen op hun beurt weer andere bacteriën aan. Dat geldt ook voor bacteriën die mensen ziek maken. Bacteriofagen zouden wellicht een vervanging kunnen vormen voor antibiotica.
Wat zijn antibiotica?
Bijna een eeuw geleden ontdekte de arts Fleming bij toeval dat een bepaalde schimmel de groei van bacteriën stopte. Het duurde nog vele jaren voordat hieruit een medicijn werd ontwikkeld dat bacteriën doodde; penicilline. Dit was het eerste antibioticum. Daarna zijn er nog vele andere ontwikkeld. Antibiotica zijn medicijnen die bacteriën doden of de groei daarvan kunnen remmen. Ze werken niet tegen virussen. Dankzij antibiotica konden artsen veel meer ziekten bestrijden mits er maar een bacterie aan ten grondslag lag. Tuberculose, blaasontsteking en veel seksueel overdraagbare ziektes kunnen dankzij antibiotica worden genezen.
De problemen met antibiotica
Een tijd lang leek het erop dat men met antibiotica alle bacteriële ziekten de wereld uit kon helpen. Dat bleek helaas een illusie. Na enige tijd kwamen ook de nadelen van antibiotica aan het licht. Hoewel antibiotica zijn bedoeld om een bepaalde bacterie te doden zijn ze nooit zo specifiek dat dit ook gebeurt. Ook andere bacteriën worden aangevallen en dat zijn soms ‘goede’ bacteriën die ons lichaam nodig heeft voor het optimaal functioneren. Een te grote hoeveelheid of te vaak herhaalde kuren kunnen dus het lichaam schaden. Dat is persoon-specifiek omdat de verdeling van bacteriën in ons lichaam net zo persoonlijk is als een vingerafdruk.
Bacteriën kunnen ook resistent worden voor bepaalde soorten antibiotica. Omdat deze bacteriën een evolutionaire voorsprong hebben op meer kwetsbare exemplaren zullen de resistente bacteriën overleven en niet meer bestreden kunnen worden met bestaande middelen. MSRA wordt ook wel de ziekenhuisbacterie genoemd en is multiresistent waardoor deze nauwelijks nog te bestrijden valt met antibiotica.
De voordelen van bacteriofagen
Wat inmiddels bekend is over fagen geeft een dat deze specifiek een soort bacterie aanvallen en vernietigen, Dat zou inhouden dat andere nuttige bacteriën veilig zijn en ook resistentie minder snel een probleem zou vormen. Maar ook bij bacteriofagen zetten de wetenschappers al vraagtekens. Omdat de fagen zo specifiek hun slachtoffer kiezen kan het erg lang duren voor de juiste faag voor een infectie is gevonden.
Van sommige ziekmakende bacteriën zijn er miljoenen verschillende soorten die maar een fractie verschillen. Dat kan echter wel het verschil maken tussen een werkzame bacteriofagen en een exemplaar dat niets doet. Daarnaast is er nog maar erg weinig fundamenteel onderzoek gedaan naar de werking van bacteriofagen op de lange termijn. Sommige medici maken zich zorgen over de mutaties bij bacteriofagen. Tot op heden is er immers geen enkel middel bekend dat virussen effectief kan stoppen als ze schadelijk zijn behalve het immuunsysteem.
Bekijk ook:
Plaats een reactie