Geen producten in de winkelwagen.
Collageen maakt 30% uit van het eiwit in je lichaam. Het geeft structuur, steun of kracht aan je huid, spieren, botten en bindweefsel. Voor de meeste collageen supplementen ontbreekt nog (genoeg) wetenschappelijk onderzoek, maar wereldwijd zijn er steeds meer bedrijven en vrouwen die geloven dat collageen bijvoorbeeld de rimpelvorming kan verminderen. In dit artikel daarom antwoorden op de vraag wat collageen is en of collageen poeder überhaupt goed werkt.
Wat is collageen?
Collageen is het meest voorkomende eiwit in je lichaam. Het maakt ongeveer 30% uit van het totale eiwitgehalte. Collageen is de belangrijkste bouwsteen van je huid, spieren, botten, pezen en banden en andere bindweefsels. Het zit ook in je organen, bloedvaten en darmslijmvlies.
Eiwitten worden gemaakt van aminozuren. De belangrijkste aminozuren die collageen maken zijn proline, glycine en hydroxyproline. Deze aminozuren groeperen zich tot eiwitfibrillen in een drievoudige helixstructuur. Je lichaam heeft ook de juiste hoeveelheid vitamine C, zink, koper en mangaan nodig om de drievoudige helix te maken.
Wat doet collageen?
De belangrijkste rol van collageen is het bieden van structuur, stevigheid en ondersteuning in je hele lichaam. De specifieke rollen van collageen zijn:
- Het helpen vormen van fibroblasten in je dermis waardoor nieuwe cellen groeien;
- Belangrijke rol bij het vervangen van dode huidcellen;
- Het bieden van een beschermende laag voor organen;
- Het geven van structuur, stevigheid en elasticiteit aan je huid;
- Het helpen stollen van je bloed;
Collageen soorten
Er zijn zo'n 28 soorten collageen geïdentificeerd. Ze verschillen door hoe de moleculen zijn samengesteld, de celbestanddelen die zijn toegevoegd en waar het collageen in je lichaam wordt gebruikt. Alle collageenfibrillen hebben minstens één drievoudige helixstructuur.
De belangrijkste vijf typen collageen en wat ze doen zijn:
Type I. Dit type vormt 90% van het collageen in je lichaam. Type I is dicht opeengepakt en wordt gebruikt om structuur te geven aan je huid, botten, pezen en ligamenten.
Type II. Dit type zit in elastisch kraakbeen, dat zorgt voor ondersteuning van gewrichten.
Type III. Dit type wordt gevonden in spieren, slagaders en organen.
Type IV. Dit type wordt gevonden in de lagen van je huid.
Type V. Dit type zit in het hoornvlies van je ogen, sommige huidlagen, haar en weefsel van de placenta.
Wat gebeurt er met mijn collageen als ik ouder word?
Je lichaam maakt (vanaf 25-jarige leeftijd) minder collageen aan naarmate je ouder wordt, en bestaand collageen breekt sneller af. Het collageen is ook minder van kwaliteit dan toen je jonger was. Vrouwen ervaren een aanzienlijke vermindering van de collageenproductie na de menopauze.
Kan ik zien of het collageengehalte van mijn lichaam afneemt?
Nee, helaas: collageen kan niet worden gemeten (bijvoorbeeld in een bloedtest) maar er zijn tekenen dat je collageenniveau afneemt. Deze tekenen en symptomen zijn onder andere:
- Huid die gerimpeld, kreukelig of uitgezakt is;
- Krimpende, verzwakkende spieren en spierpijn;
- Stuggere, minder flexibele pezen;
- Gewrichtspijn of artrose door versleten kraakbeen;
- Verlies van mobiliteit door gewrichtsschade of stijfheid;
- Problemen met de doorbloeding;
Welke invloeden beschadigen je collageen?
Bekende gewoonten die collageen beschadigen zijn roken, overmatige blootstelling aan zonlicht, het eten van suiker en koolhydraten. Verminder dus je risico op collageenschade door deze levensstijlgewoonten simpelweg te vermijden.
Welke ziekten en andere factoren kunnen collageen beschadigen?
Auto-immuunziekten (het immuunsysteem van je lichaam valt het eigen weefsel aan) kunnen collageen beschadigen. Reumatoïde artritis, lupus, dermatomyositis en sclerodermie zijn auto-immuunziekten en bindweefselziekten waarvan bekend is dat ze collageen beschadigen.
Ook genetische mutaties kunnen je collageen beschadigen. Fouten in de opbouw van collageen leiden tot aandoeningen als het Ehlers-Danlos syndroom en osteogenesis imperfecta.
Werkt collageen poeder wel of niet goed?
Sommige collageen onderzoeken tonen aan dat het innemen van collageen poeders gedurende enkele maanden de elasticiteit van de huid (rimpels en ruwheid) en tekenen van veroudering kan verbeteren.
Andere onderzoeken hebben aangetoond dat het innemen van collageen de dichtheid kan verhogen van botten die door ouderdom verzwakt zijn en gewrichts-, rug- en kniepijn kan verbeteren. Maar veel van deze onderzoeken zijn klein en worden gefinancierd door bedrijven die het product maken, waardoor de kans op vertekening van de resultaten logischerwijs wel toeneemt.
Het is mogelijk dat sommige van deze voordelen haalbaar zijn, volgens een literatuuroverzicht uit 2019 in het Journal of Drugs in Dermatology. De review vond enkele gegevens uit dubbelblinde placebo gecontroleerde studies die ondersteunen dat collageen de elasticiteit van de huid, de collageendichtheid en de algehele hydratatie zou kunnen verhogen.
Hoe kun je het beste collageen innemen?
Collageen innemen kan lastig zijn, vooral als het gaat om een enorm molecuul als natuurlijk collageen. Kleinere peptiden kunnen gemakkelijker door onze darmbarrière en in onze bloedbaan komen. Het lichaam kan, in theorie, opgenomen collageenpeptiden gebruiken op plaatsen die het meest herstel nodig hebben.
Zoals bij elke nieuwe hype zien veel beauty bedrijven een kans en zijn vrij snel op de collageen trein gesprongen. Pillen, poeders, topische crèmes en vloeistoffen zijn er allemaal, die beloven je huid te verfraaien en je botten te versterken.
Poeders zijn het populairst omdat ze gemakkelijk toe te voegen zijn aan smoothies, koffie of zelfs water. Wat betreft de dosering is het volgens een gediplomeerde dermatoloog aan te raden om altijd de aanwijzingen op het flesje te volgen, omdat geen twee supplementen onderling wat betreft inhoud en ingredienten kunnen verschillen.
Wat betreft collageen crèmes kun je beter je geld in je portomonee houden, omdat collageen wordt aangemaakt in het diepere niveau van de huid, de dermis genaamd (dat lager ligt dan de opperhuid), en het is heel moeilijk voor collageen crèmes om daar doorheen te komen.
Wel of niet collageen poeder kopen?
Collageen supplementen zouden wellicht een handje kunnen helpen in de strijd tegen rimpels. Wanneer je een supplement koopt, kun je het beste collageen poeder kopen, want een poeder is (veel) makkelijker in te nemen dan een grote capsule. Bovendien kun je crèmes skippen, want deze lijken überhaupt niet te werken. Op Vitamines.com vind je een compleet assortiment van de beste collageen merken.
