Geen producten in de winkelwagen.
Lege calorieën: wat zijn het en hoe te vermijden?
Als je wel eens op gezondheidsblogs kijkt, ben je de term ‘lege calorieën’ zeker en vast al wel eens tegengekomen. Meestal wordt er dan aangeraden om er zo ver mogelijk van weg te blijven. En dat is geen onnodige waarschuwing, want meestal gaat het hier om voedingsmiddelen zoals frisdrank, alcohol en junkfood. Maar wat zijn lege calorieën nu precies? Wat maakt ze dan zo problematisch? En hoe vermijd je ze het best? Allemaal belangrijke vragen waarop je hier de antwoorden vindt.
Wat zijn ‘lege calorieën’?
Calorieën zijn eenheden van energie. Hoeveel calorieën je eet bepaald hoeveel energie je dagelijks binnenkrijgt. In dat opzicht is iedere calorie dus hetzelfde. Het maakt niet uit of hij nu uit eiwitten of koolhydraten komt, hij levert precies evenveel energie op. Toch betekend dit niet dat een handje vol snoep hetzelfde doet voor je lichaam als een handje vol nootjes of een kommetje fruit.
In noten en fruit zitten namelijk ook nog talloze andere voedingstoffen die je in snoep niet vindt. Ook al bevat het evenveel calorieën, dat wilt niet zeggen dat het allebei even gezond is voor je lichaam. Per calorie krijg je met snoep zo goed als geen nuttige voedingsstoffen binnen. Dat soort calorieën, die alleen energie leveren en verder niets bijdragen, noemen we lege calorieën.
Wat zijn ‘nuttige voedingsstoffen’?
Dat is natuurlijk ook erg algemeen gesteld. Kortweg kunnen ‘nuttige voedingsstoffen’ ingedeeld worden in bouwstoffen en beschermingsstoffen. Onder de bouwstoffen vallen bijvoorbeeld eiwitten, gezonde vetten, water en sommige mineralen zoals ijzer en calcium.
Beschermingsstoffen zijn stoffen die je minder vatbaar maken voor ziektes en verwondingen. Voorbeelden zijn vitamines, andere mineralen, fytonutriënten en spoorelementen. Het scala dat een calorie ‘gevuld’ kan maken is dus enorm breed.
De nadelen van lege calorieën
Lege calorieën zorgen in grote hoeveelheden snel voor gezondheidsproblemen. Dat komt omdat je lichaam een minimale hoeveelheid voedingsstoffen nodig heeft, maar er is natuurlijk ook een grens aan de hoeveelheid calorieën die je lichaam verbruikt. Je wilt dus alle essentiële voedingsstoffen met een beperkte hoeveelheid calorieën binnen zien te krijgen. Als je dan calorieën gaat binnenspelen die helemaal geen voedingsstoffen leveren voor je lichaam, is dat problematisch. Er kunnen dan twee dingen gebeuren: je kan een overschot aan calorieën ontwikkelen, of een tekort aan voedingsstoffen.
Een overschot aan calorieën
Voeding zonder nutriënten vult enorm slecht. Je lichaam merkt namelijk dat er tekorten dreigen, en geeft dus al snel het signaal dat je meer moet gaan eten. Het gevolg daarvan is dat je meer calorieën eet dan je lichaam eigenlijk nodig heeft. Er ontstaat een positieve energiebalans, en de overtollige energie wordt als vet opgeslagen. Zo kom je al snel een aantal kilo’s bij.
Een tekort aan voedingsstoffen
Je kan er natuurlijk ook op letten dat je niet te veel calorieën binnenkrijgt. In dat geval zijn lege calorieën echter nog steeds problematisch, omdat je dan gewoon een tekort aan voedingsstoffen oploopt. Hoe groter het deel van je voeding dat uit lege calorieën bestaat, hoe groter dat tekort. En ook dat kan op den duur tot grote gezondheidsproblemen leiden.
Soorten lege calorieën
Genoeg reden om je innamen van lege calorieën zo veel mogelijk te beperken dus. Maar wat rekenen we nu precies tot die groep? Er zijn drie belangrijke categorieën die je echt zo veel mogelijk wilt vermijden:
1. Snelle suikers
Kateryna Novikova © / 123rf.com
Zeker niet alle koolhydraten zijn problematisch. Hoewel het zo is dat hoe meer ze bewerkt zijn, hoe minder er doorgaans van overblijft. Toegevoegde suikers zijn daar het beste voorbeeld van. Die bevatten namelijk geen enkele vitamine meer.
Het is ook altijd beter om volkoren granen te kiezen in plaats van witte granen. Witte granen behoren namelijk tot deze categorie. Heel misschien zit er hier en daar nog wel een spoortje van vitamines of mineralen in, maar je kan dit absoluut niet vergelijken met een volkoren variant. Ze vullen veel minder en zijn in het algemeen ongezonder.
2. Transvetten
Ook als je het woord ‘vetten’ hoort denk je aan ongezond eten zoals junkfood. Maar lang niet alle vetten zijn ongezond. Gezonde vetten zoals olijfolie zijn alles behalve ‘lege calorieën’. Ze bevatten bijvoorbeeld veel vitamine E, samen met allerlei andere antioxidanten.
Het zijn dan ook alleen de ongezonde vetsoorten die in dit lijstje thuishoren. Deze worden ook wel transvetten genoemd. Dit zijn deels verharde plantaardige vetten die niet enkel schadelijk zijn voor je lichaam, maar ook nog eens weinig nuttigs toevoegen. Vermijden is dus de boodschap!
3. Alcohol
Brian Jackson©/ 123rf.com
Alcohol wordt meestal niet genoemd als macronutriënt maar dat is het wel. Het bevat namelijk wel 7 calorieën per gram. Dat is enorm veel. Daarom is alcohol dus een heel slechte energiebron voor je lichaam.
In tegenstelling tot koolhydraten, vetten en eiwitten bevat alcohol verder nauwelijks nuttige voedingsstoffen. Je lichaam doet er alles aan om er zo snel mogelijk weer vanaf te komen. Teveel alcohol is niet goed voor je organen, en ook zeker niet voor je figuur!
Lege calorieën vermijden
Voedingsmiddelen die rijk zijn aan de hierboven aangegeven factoren wil je dus zoveel mogelijk vermijden. Ongezonde vetten, toegevoegde suikers en alcohol staan dus op de zwarte lijst. Denk bijvoorbeeld maar aan chips, pizza, roomijs, frisdranken, patat, wit brood, gebak, kant en klare maaltijden en snoepgoed. Als je deze zaken uit je eetgewoontes haalt, zal je al snel een verschil voelen.
Eet hele voedingsmiddelen
Dit betekend echter niet dat je nooit meer eens lekker mag snacken. Het is alleen erg belangrijk om dat verstandig te doen. Het is helemaal niet moeilijk om lege calorieën in je voedingspatroon te vervangen door gezondere producten. Koop volkoren granen in plaats van witte koolhydraten. Snack met fruit als je iets zoets wil, of kies voor ongezouten noten, groenten of heel pure chocolade.
Je zult al snel merken dat je energiepijl omhoog zal gaan, en dat je minder plotselinge eetbuien krijgt. En dat zal dan weer merkbaar zijn in je gewicht en je figuur.
Bekijk ook:
Plaats een reactie