Wie van klassieke muziek houdt, kent waarschijnlijk de onvoltooide symfonie van Schubert. Geen enkele componist durfde het daarna aan om de onvoltooide van een slot te voorzien. Toch bracht men onlangs de onvoltooide symfonie in Londen ten gehore als de voltooide symfonie van Schubert. En je raadt het al: kunstmatige intelligentie heeft het muziekwerk voltooid.
Althans dat kondigde men spectaculair aan. De werkelijkheid was meer alledaags. Voor het slot gebruikte een menselijke componist stukjes muziek die een computer had gemaakt op basis van het totale oeuvre van Schubert. Welk aandeel mens en welk aandeel kunstmatige intelligentie in het voltooien heeft gehad zal wel nooit duidelijk worden. De voorstelling was ook geen succes en zal naar verwachting ook niet worden herhaald.
Kunstmatige intelligentie in de tijd van Mozart?
Mozart was niet de meest behoudende componist. Het mag dan ook geen verbazing wekken dat voor zover bekend in zijn omgeving de eerste muziek ontstond die werd gecomponeerd door een kunstmatige intelligentie. In een muzikaal dobbelspel bepaalde een dobbelsteen welke volgende noot er gespeeld zou moeten worden. De uitvoering was niet zo simpel dat iedere worp een willekeurige noot opleverde en er derhalve een volslagen toevallig product ontstond. De regels van het spel zijn echter in de loop van de tijd verdwenen.
De jaren 60, opkomst van de pc
In de jaren 60 van de vorige eeuw ontstond door de opkomst van de personal computer het idee dat de computer alles zou kunnen wat het menselijk brein voor elkaar kreeg maar dan nog beter. Men probeerde om programma’s te schrijven die een onderneming zouden kunnen besturen zonder managers omdat een computer alle beslissingen zou nemen zonder menselijke zwakheden en op basis van uitsluitend rationele overwegingen. Ook waren er programmeurs die zich op de muziek gingen richten.
Op basis van bestaande muziek zou het toch mogelijk moeten zijn om een computer het beste te laten kiezen uit bestaande muziek en daarmee eigen muziek te componeren. Beide projecten lieten stuk om de enorme complexiteit van onze samenleving en omgeving. Het bleek gewoon onmogelijk om alle informatie op een logische manier in een computergeheugen te verwerken.
De AI komt eraan
Zullen we het nog in ons leven meemaken: een robot die zijn eigen compositie op een piano ten gehore brengt terwijl het publiek (mensen en robots) ademloos luistert? Het eerste songfestival voor AI is al een feit geweest. Van de 20 deelnemende landen wisten er 13 een tekst op te leveren die door een computer was gemaakt. Al deze liedjes zouden een potentiële hit kunnen worden. Het is ook voor vakmensen vaak moeilijk om een tekst te onderscheiden van een mens en een computer als het om een liedje gaat.
Momenteel zijn er al computers die je kunnen helpen bij het componeren. Door het invoeren van een aantal muziekstukken analyseert de computer alle noten en legt die schematisch vast. Op basis daarvan wordt een voorstel gedaan voor het vervolg en daarmee kan jij aan de slag. Futurologen verwachten dat binnen 10 jaar een lerende computer ook zelfstandig muziek kan componeren. Of wij dat mooi zullen vinden blijft de vraag.
Bekijk ook:
Plaats een reactie