Jacht op dieren: waarom moest Arthur sterven?

Het is nu pas bekend geworden dat Prins Emanuel von und zu Liechtenstein in maart Arthur heeft doodgeschoten. De in Oostenrijk levende prins doodde deze grootste beer in Roemenië (en wellicht de EU) waarschijnlijk met een daarvoor ongeldige jachtvergunning. Het geval lijkt een beetje op het doden van de grootste olifant in Kenia door een Duitse jager. En wat te denken van het geklungel van Wayne LaPierre, voorzitter van de machtige Amerikaanse wapenlobby NRA? Hoe zit dat eigenlijk met jacht op dieren?

De alleseter wordt het ultieme roofdier

Mensen zijn van nature verzamelaars en alleseters. Het is om die reden waarschijnlijk dat onze voorouders in eerste instantie vooral leefden van vruchten, noten en planten die werden verzameld. Dat dieet werd aangevuld met eiwitten door te vissen en te jagen op kleine prooien. De mens is immers zonder gereedschap eerder een prooi en een niet bepaald indrukwekkend roofdier. Dat veranderde toen de mens leerde om wapens te gebruiken. Hiermee was het mogelijk om roofdieren te verjagen, die al gauw leerden om de mens te ontwijken en een meer eenvoudige prooi te zoeken. Van een klungelige alleseter werd de mens ineens het gevaarlijkste roofdier op aarde en was geen dier meer veilig. De jacht op dieren was geopend.

Respect voor de natuur vs. jacht op dieren

Uiteraard weten we niet hoe mensen in de prehistorie dachten over de jacht. Aan de hand van de overgebleven rotstekeningen kunnen we veronderstellen dat ze respect hadden voor de natuur en de prooi. Dat is vandaag de dag nog terug te vinden bij natuurvolken voor wie de jacht een pure noodzaak is om te overleven in de natuur. Daar wordt de prooi altijd bedankt omdat deze het mogelijk maakt dat mensen weer een aantal dagen kunnen eten.

Toen de mens de landbouw en veeteelt ontdekte, was het in grote delen van de wereld niet meer nodig om te jagen. Alles wat nodig was om de alleseter te voeden, werd verbouwd, opgevist of als vee gehouden. Jagen werd een sport voor de elite en soms een noodzaak voor de armen, omdat stropen de enige optie was om aan eiwitten te komen. De jacht was soms een strijd waarin ook de jager nog risico liep in de natuur en de soms gevaarlijke prooien. Dat was niet meer aan de orde toen de wapens voor de jacht steeds geavanceerder werden. Het verhaal van Wayne LaPierre is daarbij een perfect voorbeeld.

Een waardeloze schutter

In de VS is de NRA een factor om rekening mee te houden. De wapenlobby kan zelfs door de president niet worden genegeerd. Een groot deel van de Amerikanen vindt het bezit van wapens door burgers een noodzaak voor de eigen verdediging. Dat er bijna wekelijks bij een schietpartij mensen worden gedood door wapenbezitters die doorgedraaid zijn, wordt daarvoor geaccepteerd. De NRA beschouwt zichzelf dan ook als een moreel hoogstaande organisatie.

De voorzitter, Wayne LaPierre, deed flink afbreuk aan dat beeld door een vergunning te kopen om een olifant te mogen afschieten in Afrika. In de video die daarvan is gemaakt, valt te zien dat hij niet echt geschikt is voor de die taak. Met het eerste schot verwondt hij slechts de olifant. De gids brengt hem met gevaar voor zijn leven, een tweede keer dicht bij de olifant. Weer weet LaPierre ondanks zijn modern geweer de olifant niet goed te raken. De gids moet het werk doen om de olifant verder lijden te besparen en doodt deze met een enkel schot. Maar Wayne kan trots poseren naast zijn trofee.

De mens vernietigt de natuur bijna

De klungelige pogingen van LaPierre doen denken aan de tijd van de ‘grote jagers’ uit de 19e en 20e eeuw. Wie genoeg geld had, kon op ieder gewenst dier jagen. De meest zinloze jacht was daarbij wellicht de uitroeiing van de buffel in de VS. De kuddes leken onmetelijk groot en de jacht werd ‘groots’ aangepakt. Met speciale treinen werden de jagers naar de buffels gebracht. Daarna werd er comfortabel door de raampjes op los geschoten, zonder dat iemand ook maar wist, wie wat raakte.

De afgeschoten buffels bleven achter op de prairie. Niemand nam zelfs maar de moeite om de huiden te verzamelen. Het duurde tot ver in de 20e eeuw voordat voldoende werd beseft dat de mens de natuur aan het vernietigen was. Jagen op zeldzame dieren werd verboden in veel landen tenzij er voor veel geld een vergunning wordt gekocht. En nog steeds zijn er jagers, die in het nodeloos doden van dieren hun pleziertje vinden.

De dood van Arthur

De omstandigheden rond het afschieten van de beer Arthur door Emanuel von und zu Liechtenstein zijn nog niet helemaal duidelijk. In Roemenië leven nog duizenden beren in het wild. Soms vormen die een bedreiging voor de mensen in het gebied. De Roemeense overheid geeft dan voor veel geld een vergunning uit om het dier te doden. Naar verluidt had de prins van het ministaatje een vergunning van € 7.000 om een vrouwtjesbeer te doden in een gebied dicht gelegen bij een dorp. Arthur is een legende in het land en zijn verblijfplaats is zo diep in het bos dat er nooit incidenten zijn gemeld van problemen met mensen.

Er zijn overigens wel beren die dichtbij de bewoonde wereld komen, zoals de beer hieronder in het filmpje. Voor de meeste Roemenen is het net zo normaal om een beer te zien, als het voor ons is om een konijn of een hert in het wild te zien.

Dat de prins niet toevallig juist deze beer heeft geschoten, lijkt wel duidelijk. Voor een gekroond hoofd is uiteraard alleen de grootste trofee de moeite waard. Of de prins in staat is gebleken om Arthur zelf te doden of daarbij hulp heeft gehad, zal waarschijnlijk ook nooit iemand weten. Er is in Roemenië commotie ontstaan rond de dood van dit dier. Daarbij zal ongetwijfeld ook meespelen de persoon van de jager of is het dader? Waarschijnlijk zal het met een sisser aflopen, omdat corruptie in het land niet ongebruikelijk is.

Moet de jacht op dieren verboden worden?

In ons land gaan wel vaker stemmen op om de jacht volledig te verbieden. De dood van Arthur zal die discussie waarschijnlijk ook weer even doen oplaaien. Er zijn voldoende goede argumenten om het afschieten van dieren, indien dat noodzakelijk is, alleen door professionals te laten gebeuren. Zolang de elite echter met veel geld deze ‘sport’ in stand wil houden, lijkt er weinig te zullen veranderen. Animal Rights is een van de organisaties die de jacht wil bannen. Wat vind jij? Moet de jacht op dieren verboden worden?