Ook in ons land is er de laatste tijd weer volop aandacht voor het slavernijverleden. Hierbij gaat het dan vooral om de handel in slaven en het transport ervan naar Noord- en Zuid-Amerika. De verhalen uit die tijd zijn mensonterend en moeilijk te begrijpen in deze tijd. De slavernij is formeel beëindigd in de 19e eeuw, maar wist je dat er in onze 21e eeuw nog praktijken plaatsvinden die nauwelijks anders zijn dan de meest wrede momenten in de tijd dat slavernij nog als vanzelfsprekend werd beschouwd?
Moderne slavernij in Thailand
Misschien ben je wel eens op vakantie geweest in dit prachtige land. De stranden zijn er schitterend aan een diepblauwe zee en de zon lijkt er altijd te schijnen. De natuur en de cultuur zijn boeiend en de bevolking is er vriendelijk en gewend aan toeristen. Maar er is ook een ander Thailand.
Zwaar werk op een vissersboot
De visserij is na het toerisme de belangrijkste bron van inkomen in het land. De vloot is groot en modern en van de vangst wordt 90% voor goede prijzen geëxporteerd. Het werk op een vissersboot is vaak erg zwaar en net als overal worden arbeiders in de regio geworven voor de minder aantrekkelijke klussen. Deze ongeschoolde krachten komen uit nog armere gebieden in Zuidoost-Azië, zoals Myanmar en Cambodja. Ze worden gelokt met relatief hoge salarissen en bonussen ingeval de vangst groot is.
Ziek? Dan ga je overboord
Zodra ze aan boord zijn, blijkt dat de realiteit compleet anders is dan werd voorgespiegeld en dat de omstandigheden volledig onmenselijk zijn. Van de buitenlandse medewerkers eist men een werkdag van 20 uur, waarbij de maaltijden alleen uit rijst bestaan. Daarbij gebeurt ook wat bijna ondenkbaar is in onze moderne samenleving. Wie ziek is en niet meer kan werken, gooit men zonder genade overboord. Straffen voor wie niet hard genoeg werkt, zijn extremen streng en omvatten onder meer zweepslagen. Van de arbeiders die dergelijke vistochten meemaakten, zegt 60% met eigen ogen te hebben gezien dat een collega werd gedood.
Degene die het wel overleven, krijgen daarvoor een karige beloning. Op hun salaris worden forse rekruteringspremies en vergoedingen voor verblijf en voeding aan boord ingehouden. Bonussen komen niet voor. De regering van Thailand is al meerdere malen door internationale organisaties gewezen op de misstanden in de visserij. De dienst die moet toezien op de werkomstandigheden in de visserij constateert echter nauwelijks problemen. Enige corruptie mag worden verondersteld.
Moderne slavernij in Bangladesh
In de tijd dat Bangladesh nog tot Brits-Indië werd gerekend waren hier de grootste scheepswerven van Azië gevestigd. Vrijwel de hele regio liet schepen bouwen bij deze werven die bekend stonden om hun vakmanschap. De tijd van houten schepen is voorbij en ook de glorietijd van de scheepswerven van Bangladesh.
De sloop van oude schepen
Vandaag de dag is Bangladesh een van de armste landen ter wereld en is een mensenleven er weinig waard. In plaats van schepen bouwen worden er nu op dezelfde plaats waar eens de nieuwe schepen afvoeren, oude schepen gesloopt en die komen vanuit de hele wereld. Oude schepen zijn gevaarlijk omdat ze zowel vele zware metalen bevatten alsmede diverse brandbare stoffen in de olietanks en chemicaliën van bijvoorbeeld koelingssystemen of vroegere vrachten.
Een schip slopen in ons land mag alleen onder toepassing van de strengste veiligheidsvoorschriften. Werknemers moeten beschermende kleding dragen en voordat er met de sloop wordt begonnen moeten alle schadelijke materialen zoals asbest en andere gevaarlijke stoffen door experts worden verwijderd. In Bangladesh doet men dat anders.
Ongelukken komen dagelijks voor
Slopers krijgen op geen enkele manier bescherming en moeten met vaak primitieve gereedschappen aan de slag. Ongelukken waaronder explosies zijn een dagelijks voorkomend gegeven. Ook is het onvermijdelijk dat het grootste deel van de werknemers de blootstelling aan zware metalen en zaken als asbest na een aantal jaren met dodelijke ziekten zal moeten bekopen. Voor dit zware werk dat meestal meer dan 12 uur per dag moet worden verricht, ontvangen de arbeiders een laag loon en zijn er geen voorzieningen bij ziekten of ongevallen. Een alternatief is er in Bangadesh echter niet.
Moderne slavernij in Qatar
In het olierijke Qatar kent men het Kafala-systeem voor arbeidsmigranten. Dat houdt in dat iedere buitenlander die wil werken in het land een Kafeel oftewel een sponsor nodig heeft. Er werken momenteel meer dan 10 miljoen mensen onder dit systeem. De meeste komen uit India en Nepal. Omdat de bouwwoede enorm is in het land, komen veel van de geworven arbeidsmigranten terecht in deze sector.
Werken bij 50 graden Celsius
In Qatar sterven gemiddeld 10 keer zoveel bouwvakkers tijdens hun werk dan elders in de wereld. De reden hiervan is vaak dat er lange werkdagen moeten worden gemaakt zonder bescherming onder een onbarmhartige zon en bij temperaturen van 50° C. Ook huishoudelijk personeel is gewild en de verhalen wat daar soms plaatsvindt zijn afgrijselijk. Het rekruteren in de landen van herkomst geschiedt door het beloven van goede betaling en aantrekkelijke arbeidsomstandigheden.
Afhankelijk van de kafeel
Eenmaal aangekomen zijn de werknemers volledig afhankelijk van de grillen van de kafeel. Het paspoort wordt ingenomen en iemand mag pas vertrekken na toestemming van de kafeel. Deze regelt ook verder alles voor de buitenlandse arbeiders van werk tot verblijf en eten. In de praktijk is de kafeel een moderne slavenhouder. De werkomstandigheden zijn vaak zwaar en gevaarlijk, een typisch onderkomen bestaat uit een kleine kamer waar 8 tot 10 mensen moeten slapen en ook hier zijn de inhoudingen op het salaris zeer fors, zodat er weinig overblijft van het loon. Klagen heeft geen zin, want zodra een kafeel de sponsoring stopt, is een werknemer illegaal in Quatar aanwezig, vaak met fikse schulden aan de kafeel.
Moderne slavernij in India
De meeste moderne slaven vind je vandaag de dag wellicht in India, al spreekt men in het land daarbij over arbeidscontracten. De armoede is in het land dat binnenkort wellicht het grootste aantal inwoners op de wereld heeft, is erg groot. Het komt dan voor dat een jong gezin een kleine lening opneemt bij een fabriek. Om rente en aflossing te kunnen betalen, moeten beide in de fabriek werken.
20 uur per dag
In de praktijk is het salaris dan zo laag dat het vele jaren zal duren voor de lening is afbetaald. Ook in India komen werkdagen voor van 20 uur per dag en zijn de verhalen soms zo gruwelijk dat ze niet in onze tijd passen. Een van de werkneemsters verklaarde voor een rechter dat haar baby stierf tijdens haar werkdag. Ze moest gewoon doorwerken terwijl het lijkje naast haar bleef liggen en kon dat pas na afloop van de werkdag meenemen. Ook misbruik van jonge vrouwen wordt in het India van vandaag vaak gemeld als ze in de dergelijk slavencontract terechtkomen. Niet afbetalen van de lening is overigens geen optie. De straffen zijn hoog en de gevangenissen zeer gevaarlijk.
30 miljoen mensen hebben het leven van een slaaf
Volgens schatting leven er in 2020 op de wereld ongeveer 30 miljoen mensen in omstandigheden die met de meest meedogenloze vorm van slavernij te vergelijken is. Als mensen een dergelijke vorm van slavernij overleven, geven ze meestal aan dat alleen de hoop om hun familie en geliefden terug te zien ze voldoende kracht gaf om het te overleven. Een gedachte die een vrij mens stil zal doen zijn.
Bekijk ook:
Plaats een reactie