Oud-concentratiekampbewaker (93) veroordeeld tot voorwaardelijke gevangenisstraf

Bruno Dey (93) is een voormalig SS-bewaker die voor de rechter moest verschijnen in Hamburg. Hij zou medeplichtig zijn aan moord op minstens 5230 gevangenen in concentratiekamp Stutthof. De rechtbank heeft geoordeeld dat hij inderdaad schuldig is aan medeplichtigheid en heeft hem een voorwaardelijke gevangenisstraf opgelegd van twee jaar.

SS-bewaker veroordeeld

Volgens de rechtbank zou moord niet verjaren in Duitsland, en is hij daarom na 75 jaar nog steeds verantwoordelijk voor het onterecht dat de gevangenen is aangedaan. Tijdens de uitspraak keek de negentiger ogenschijnlijk emotieloos voor zich uit. Het OM had in eerste instantie drie jaar cel geëist tegen Dey.

‘Wist van niks'

Bruno Dey vervulde zijn dienstplicht in concentratiekamp Stutthof. Op dat moment was hij de eerste drie weken nog maar 17 jaar, en dus minderjarig. Daarom is de zaak ook in behandeling genomen door een jeugdrechter.

Dey geeft toe dat hij inderdaad ‘uitgemergelde, kaalgeschoren en lijdende mensen' in een ruimte geduwd zag worden door SS'ers. Dit aanblik deed hem naar eigen zeggen pijn. Vervolgens hoorde hij geschreeuw en gerommel, gevolgd door een akelige stilte. Hij zag nooit iemand naar buiten komen. Later zou hij hebben vernomen dat het een gaskamer was en dat de lijken in het verderop gelegen crematorium werden verbrand. In eerste instantie wist hij van niks. Dat maakt hem ook niet medeplichtig aan moord, aldus de voormalige kampbewaker.

Bewust of onbewust

Volgens de aanklager wist Dey waar hij mee bezig was en werkte hij bewust mee aan ‘een door de staat georganiseerde slachting'. Van de 5230 gevangenen waar Dey voor verantwoordelijk was zouden er 5000 zijn gestorven door de omstandigheden in het kamp, 200 zouden vergast zijn en 30 slachtoffers zijn overleden door een nekschot.

Volgens Dey is het onzin. Hij ontkent niet dat hij kampbewaker was, maar stelt wel dat hij daartoe gedwongen werd. Of hij zich schuldig voelt? Dat dan weer niet. “Ik heb er niets aan bijgedragen behalve als bewaker”. Hij heeft wel slachtoffers van de Holocaust zijn excuses aangeboden tijdens het proces.

Niet de enige veroordeelde kampmedewerker

Samen met Dey zijn er nog meer oud-kampmedewerkers die aan het einde van hun leven veroordeeld zijn. Zo heeft 94-jarige Reinhold Hanning (bewaker Auschwitz) vijf jaar cel gekregen in 2016 voor medeplichtigheid aan moord op 170.000 gevangenen. Ook Oskar Gröning, ook wel bekend als de boekhouder van Auschwitz, werd in 2015 veroordeeld tot 4 jaar cel voor medeplichtigheid aan moord op 300.000 mensen.

Eerder deze maand is er ook een vervolging ingesteld tegen een 95-jarige kampbewaker. De man was toen 19 jaar en werkte ook bij concentratiekamp Stutthof. Er moet nog vastgesteld worden of de man in staat is om terecht te staan.